Çoğu insan, gök gürültülü fırtınada dışarıya çıkılmaması gerektiğini bilir ancak kapalı bir yer bulmak, kötü hava koşullarından korunmak için yeterli değildir. Yıldırımın evinizde ne tür etkiler yaratacağını bilirseniz daha hazırlıklı olabilirsiniz.
Bulut ile yer arasında meydana gelen yüksek gerilimli bir elektrik boşalması olan her yıldırım, 1 milyar volta yakın elektrik yükü taşır. Evinizi ciddi şekilde etkileyebilecek yıldırım çarpması, aşağıdakiler için risk yaratır:
- Elektronik eşyalar: Prize takılı olan eşyalar yıldırımdan etkilenebilir. Gök gürültülü fırtına esnasında veya hemen sonrasında elektronik cihazlarınızı prizde bırakmayın; oluşan ekstra elektrik akımı, sizi de çarpabilir.
- Tesisat: Metal borular yıldırımı iletebilir; bu yüzden gök gürültülü fırtına esnasında açıktaki borulara dokunmayın, duş almaktan veya banyo yapmaktan ya da musluğu kullanmaktan kaçının.
- Metal Nesneler: Evinizdeki metal pencere ve kapı çerçeveleri ile diğer metal eşyalar, yıldırım çarpması sırasında elektriği iletebilir. Pencere ve kapıları kapatıp, güneşlik ve perdeleri çekin. Gök gürültülü fırtına esnasında veya sonrasında bir süreliğine bu nesnelerden uzak durmaya dikkat edin.
- Ağaçlar: Yıldırımlar, ağaçlara düşer diye bilinir ancak ağaçlardan evinize de sıçrayabilir.
Evinizi ve ailenizi korumak için evinizde yıldırımdan korunma sistemi kurabilirsiniz. Bu sistem, düşen yıldırımın akımını oluşturulan minimum dirençli bir hat aracılığıyla toprağa ileten bileşenlerden oluşur. Bu hat olmadığında, yıldırım, toprağa ulaşmak için telefon hattı, elektrik hattı ve doğalgaz ya da su boruları gibi evinizdeki herhangi bir iletkeni kullanarak büyük zarara neden olur. Yıldırımdan korunma sistemi, evinize yıldırım çarpmasını önleyemese de yıldırımın neden olduğu hasar ve yaralanmaları azaltabilir.
Eve kurulan yıldırımdan korunma sistemleri, genellikle aşağıdaki malzemelerden oluşur:
- Paratonerler: Yıldırım çarpmasını kesecek şekilde tasarlanan ve belirli aralıklarla çatınıza monte edilen bakır veya alüminyum çubuklar.
- Ana İletkenler: Paratonerleri sistemin diğer parçalarına bağlayan metal kablolar.
- Topraklama Çubukları: Akımı yapıdan uzaklaştırmak için toprağın en az 10 fit altına yerleştirilen ikiden fazla çubuk.
- Bağlar: Yıldırımın nesneler arasında sıçramasını önlemek için yıldırım ve topraklama çubuklarını ana iletkenlere bağlar.
- Aşırı Gerilim Koruyucular: Elektrik akımındaki artışların, yangına neden olmasını önlemek üzere ana elektrik panosuna monte edilir.Maliyeti, döşenen çubuk ve kabloların sayısına bağlı olarak 150 ila 3.300 TL arasında değişen yıldırımdan koruma sistemleri, yaptığınız yatırıma değecektir. Aşağıdaki durumlardan biri sizin için geçerliyse bu sistemlerden almayı düşünebilirsiniz.
- Evinize daha önce yıldırım düştü. Yıldırım aynı yere iki kere düşmez sözünün aksine aynı noktaya birden fazla yıldırım düşebilir. Empire State Binası’na yılda ortalama 100 kez yıldırım düşüyor.
- Bulunduğunuz bölgede sık sık gök gürültülü fırtına meydana geliyor. Yakınınızdaki bir elektrik hattına düşen yıldırım, tesisat veya elektrik kabloları aracılığıyla evinize taşınabilir.
- Komşularınızın koruma sistemleri var. Yıldırım bazen bir yapıdan diğerine sıçrayabilir. Komşularınızın evi korunuyorsa sizinki de korunmalı.
- Evinizin en fazla 10 metre uzağında evinizin boyundan daha uzun ağaçlar bulunuyor. Yıldırım çarpmalarına maruz kaldıkları için uzun ağaçlara koruma sistemleri kurulması önerilmektedir.Unutmayın ki ev sahibi olarak evinize sığınmak gök gürültülü fırtınadan korunmanın sadece bir adımını oluşturuyor. Burada kısaca açıkladığımız, gerekli güvenlik önlemlerinin alınması ise ailenizin ve evinizin genel güvenliğinin sağlanmasına büyük bir katkıda bulunabilir. Nadir de olsa gerçekleşen yıldırım düşme olayı gibi hayatın beklenmeyen tüm durumlarına karşı kendinizi ve sevdiklerinizi güvence altına almayı gözardı etmeyin.
